Skip to main content
Global

1.4E: Mazoezi

  • Page ID
    176144
  • \( \newcommand{\vecs}[1]{\overset { \scriptstyle \rightharpoonup} {\mathbf{#1}} } \) \( \newcommand{\vecd}[1]{\overset{-\!-\!\rightharpoonup}{\vphantom{a}\smash {#1}}} \)\(\newcommand{\id}{\mathrm{id}}\) \( \newcommand{\Span}{\mathrm{span}}\) \( \newcommand{\kernel}{\mathrm{null}\,}\) \( \newcommand{\range}{\mathrm{range}\,}\) \( \newcommand{\RealPart}{\mathrm{Re}}\) \( \newcommand{\ImaginaryPart}{\mathrm{Im}}\) \( \newcommand{\Argument}{\mathrm{Arg}}\) \( \newcommand{\norm}[1]{\| #1 \|}\) \( \newcommand{\inner}[2]{\langle #1, #2 \rangle}\) \( \newcommand{\Span}{\mathrm{span}}\) \(\newcommand{\id}{\mathrm{id}}\) \( \newcommand{\Span}{\mathrm{span}}\) \( \newcommand{\kernel}{\mathrm{null}\,}\) \( \newcommand{\range}{\mathrm{range}\,}\) \( \newcommand{\RealPart}{\mathrm{Re}}\) \( \newcommand{\ImaginaryPart}{\mathrm{Im}}\) \( \newcommand{\Argument}{\mathrm{Arg}}\) \( \newcommand{\norm}[1]{\| #1 \|}\) \( \newcommand{\inner}[2]{\langle #1, #2 \rangle}\) \( \newcommand{\Span}{\mathrm{span}}\)\(\newcommand{\AA}{\unicode[.8,0]{x212B}}\)

    Mazoezi hufanya kamili

    Kurahisisha sehemu

    Katika mazoezi yafuatayo, kurahisisha.

    1. \(−\dfrac{108}{63}\)

    Jibu

    \(−\dfrac{12}{7}\)

    2. \(−\dfrac{104}{48}\)

    3. \(\dfrac{120}{252}\)

    Jibu

    \(\dfrac{10}{21}\)

    4. \(\dfrac{182}{294}\)

    5. \(\dfrac{14x^2}{21y}\)

    Jibu

    \(\dfrac{2x^2}{3y}\)

    6. \(\dfrac{24a}{32b^2}\)

    7. \(−\dfrac{210a^2}{110b^2}\)

    Jibu

    \(−\dfrac{21a^2}{11b^2}\)

    8. \(−\dfrac{30x^2}{105y^2}\)

    Kuzidisha na Kugawanya sehemu

    Katika mazoezi yafuatayo, fanya operesheni iliyoonyeshwa.

    9. \(−\dfrac{3}{4}\left(−\dfrac{4}{9}\right)\)

    Jibu

    \(\dfrac{1}{3}\)

    10. \(−\dfrac{3}{8}⋅\dfrac{4}{15}\)

    11. \(\left(−\dfrac{14}{15}\right)\left(\dfrac{9}{20}\right)\)

    Jibu

    \(−\dfrac{21}{50}\)

    12. \(\left(−\dfrac{9}{10}\right)\left(\dfrac{25}{33}\right)\)

    13. \(\left(−\dfrac{63}{84}\right)\left(−\dfrac{44}{90}\right)\)

    Jibu

    \(\dfrac{11}{30}\)

    14. \(\left(−\dfrac{33}{60}\right)\left(−\dfrac{40}{88}\right)\)

    15. \(\dfrac{3}{7}⋅21n\)

    Jibu

    \(9n\)

    16. \(\dfrac{5}{6}⋅30m\)

    17. \(\dfrac{3}{4}÷\dfrac{x}{11}\)

    Jibu

    \(\dfrac{33}{4x}\)

    18. \(\dfrac{2}{5}÷\dfrac{y}{9}\)

    19. \(\dfrac{5}{18}÷\left(−\dfrac{15}{24}\right)\)

    Jibu

    \(−\dfrac{4}{9}\)

    20. \(\dfrac{7}{18}÷\left(−\dfrac{14}{27}\right)\)

    21. \(\dfrac{8u}{15}÷\dfrac{12v}{25}\)

    Jibu

    \(\dfrac{10u}{9v}\)

    22. \(\dfrac{12r}{25}÷\dfrac{18s}{35}\)

    23. \(\dfrac{3}{4}÷(−12)\)

    Jibu

    \(−\dfrac{1}{16}\)

    24. \(−15÷\left(−\dfrac{5}{3}\right)\)

    Katika mazoezi yafuatayo, kurahisisha.

    25. \(−\dfrac{\dfrac{8}{21} }{\dfrac{12}{35}}\)

    Jibu

    \(−\dfrac{10}{9}\)

    26. \(− \dfrac{\dfrac{9}{16} }{\dfrac{33}{40}}\)

    27. \(−\dfrac{\dfrac{4}{5}}{2}\)

    Jibu

    \(−\dfrac{2}{5}\)

    28. \(\dfrac{\dfrac{5}{3}}{10}\)

    29. \(\dfrac{\dfrac{m}{3}}{\dfrac{n}{2}}\)

    Jibu

    \(\dfrac{2m}{3n}\)

    30. \(\dfrac{−\dfrac{3}{8}}{−\dfrac{y}{12}}\)

    Kuongeza na Ondoa Fractions

    Katika mazoezi yafuatayo, ongeza au uondoe.

    31. \(\dfrac{7}{12}+\dfrac{5}{8}\)

    Jibu

    \(\dfrac{29}{24}\)

    32. \(\dfrac{5}{12}+\dfrac{3}{8}\)

    33. \(\dfrac{7}{12}−\dfrac{9}{16}\)

    Jibu

    \(\dfrac{1}{48}\)

    34. \(\dfrac{7}{16}−\dfrac{5}{12}\)

    35. \(−\dfrac{13}{30}+\dfrac{25}{42}\)

    Jibu

    \(\dfrac{17}{105}\)

    36. \(−\dfrac{23}{30}+\dfrac{5}{48}\)

    37. \(−\dfrac{39}{56}−\dfrac{22}{35}\)

    Jibu

    \(−\dfrac{53}{40}\)

    38. \(−\dfrac{33}{49}−\dfrac{18}{35}\)

    39. \(−\dfrac{2}{3}−\left(−\dfrac{3}{4}\right)\)

    Jibu

    \(\dfrac{1}{12}\)

    40. \(−\dfrac{3}{4}−\left(−\dfrac{4}{5}\right)\)

    41. \(\dfrac{x}{3}+\dfrac{1}{4}\)

    Jibu

    \(\dfrac{4x+3}{12}\)

    42. \(\dfrac{x}{5}−\dfrac{1}{4}\)

    43. ⓐ\(\dfrac{2}{3}+\dfrac{1}{6}\)

    \(\dfrac{2}{3}÷\dfrac{1}{6}\)

    Jibu

    \(\dfrac{5}{6}\)\(4\)

    44. ⓐ\(−\dfrac{2}{5}−\dfrac{1}{8}\)

    \(−\dfrac{2}{5}·\dfrac{1}{8}\)

    45. ⓐ\(\dfrac{5n}{6}÷\dfrac{8}{15}\)

    \(\dfrac{5n}{6}−\dfrac{8}{15}\)

    Jibu

    \(\dfrac{25n}{16}\)\(\dfrac{25n−16}{30}\)

    46. ⓐ\(\dfrac{3a}{8}÷\dfrac{7}{12}\)

    \(\dfrac{3a}{8}−\dfrac{7}{12}\)

    47. ⓐ\(−\dfrac{4x}{9}−\dfrac{5}{6}\)

    \(−\dfrac{4k}{9}⋅\dfrac{5}{6}\)

    Jibu

    \(\dfrac{−8x−15}{18}\)\(−\dfrac{10k}{27}\)

    48. ⓐ\(−\dfrac{3y}{8}−\dfrac{4}{3}\)

    \(−\dfrac{3y}{8}⋅\dfrac{4}{3}\)

    49. ⓐ\(−\dfrac{5a}{3}+\left(−\dfrac{10}{6}\right)\)

    \(−\dfrac{5a}{3}÷\left(−\dfrac{10}{6}\right)\)

    Jibu

    \(\dfrac{−5(a+1)}{3}\)\(a\)

    50. ⓐ\(\dfrac{2b}{5}+\dfrac{8}{15}\)

    \(\dfrac{2b}{5}÷\dfrac{8}{15}\)

    Tumia Utaratibu wa Uendeshaji ili kurahisisha sehemu ndogo

    Katika mazoezi yafuatayo, kurahisisha.

    51. \(\dfrac{5⋅6−3⋅4}{4⋅5−2⋅3}\)

    Jibu

    \(\dfrac{9}{7}\)

    52. \(\dfrac{8⋅9−7⋅6}{5⋅6−9⋅2}\)

    53. \(\dfrac{5^2−3^2}{3−5}\)

    Jibu

    \(−8\)

    54. \(\dfrac{6^2−4^2}{4−6}\)

    55. \(\dfrac{7⋅4−2(8−5)}{9⋅3−3⋅5}\)

    Jibu

    \(\dfrac{11}{6}\)

    56. \(\dfrac{9⋅7−3(12−8)}{8⋅7−6⋅6}\)

    57. \(\dfrac{9(8−2)−3(15−7)}{6(7−1)−3(17−9)}\)

    Jibu

    \(\dfrac{5}{2}\)

    58. \(\dfrac{8(9−2)−4(14−9)}{7(8−3)−3(16−9)}\)

    59. \(\dfrac{2^3+4^2}{\left(\dfrac{2}{3}\right)^2}\)

    Jibu

    \(54\)

    60. \(\dfrac{3^3−3^2}{\left(\dfrac{3}{4}\right)^2}\)

    61. \(\dfrac{\left(\dfrac{3}{5}\right)^2}{\left(\dfrac{3}{7}\right)^2}\)

    Jibu

    \(\dfrac{49}{25}\)

    62. \(\dfrac{\left(\dfrac{3}{4}\right)^2}{\left(\dfrac{5}{8}\right)^2}\)

    63. \(\dfrac{2}{\dfrac{1}{3}+\dfrac{1}{5}}\)

    Jibu

    \(\dfrac{15}{4}\)

    64. \(\dfrac{5}{\dfrac{1}{4}+\dfrac{1}{3}}\)

    65. \(\dfrac{\dfrac{7}{8}−\dfrac{2}{3}}{\dfrac{1}{2}+\dfrac{3}{8}}\)

    Jibu

    \(\dfrac{5}{21}\)

    66. \(\dfrac{\dfrac{3}{4}−\dfrac{3}{5}}{\dfrac{1}{4}+\dfrac{2}{5}}\)

    Mazoezi ya mchanganyiko

    Katika mazoezi yafuatayo, kurahisisha.

    67. \(−\dfrac{3}{8}÷\left(−\dfrac{3}{10}\right)\)

    Jibu

    \(\dfrac{5}{4}\)

    68. \(−\dfrac{3}{12}÷\left(−\dfrac{5}{9}\right)\)

    69. \(−\dfrac{3}{8}+\dfrac{5}{12}\)

    Jibu

    \(\dfrac{1}{24}\)

    70. \(−\dfrac{1}{8}+\dfrac{7}{12}\)

    71. \(−\dfrac{7}{15}−\dfrac{y}{4}\)

    Jibu

    \(\dfrac{−28−15y}{60}\)

    72. \(−\dfrac{3}{8}−\dfrac{x}{11}\)

    73. \(\dfrac{11}{12a}⋅\dfrac{9a}{16}\)

    Jibu

    \(\dfrac{33}{64}\)

    74. \(\dfrac{10y}{13}⋅\dfrac{8}{15y}\)

    75. \(\dfrac{1}{2}+\dfrac{2}{3}⋅\dfrac{5}{12}\)

    Jibu

    \(\dfrac{7}{9}\)

    76. \(\dfrac{1}{3}+\dfrac{2}{5}⋅\dfrac{3}{4}\)

    77. \(1−\dfrac{3}{5}÷\dfrac{1}{10}\)

    Jibu

    \(−5\)

    78. \(1−\dfrac{5}{6}÷\dfrac{1}{12}\)

    79. \(\dfrac{3}{8}−\dfrac{1}{6}+\dfrac{3}{4}\)

    Jibu

    \(\dfrac{23}{24}\)

    80. \(\dfrac{2}{5}+\dfrac{5}{8}−\dfrac{3}{4}\)

    81. \(12\left(\dfrac{9}{20}−\dfrac{4}{15}\right)\)

    Jibu

    \(\dfrac{11}{5}\)

    82. \(8\left(\dfrac{15}{16}−\dfrac{5}{6}\right)\)

    83. \(\dfrac{\dfrac{5}{8}+\dfrac{1}{6}}{\dfrac{19}{24}}\)

    Jibu

    \(1\)

    84. \(\dfrac{\dfrac{1}{6}+\dfrac{3}{10}}{\dfrac{14}{30}}\)

    ​​​​​​​

    85. \(\left(\dfrac{5}{9}+\dfrac{1}{6}\right)÷\left(\dfrac{2}{3}−\dfrac{1}{2}\right)\)

    Jibu

    \(\dfrac{13}{3}\)

    86. \(\left(\dfrac{3}{4}+\dfrac{1}{6}\right)÷\left(\dfrac{5}{8}−\dfrac{1}{3}\right)\)

    Tathmini Maneno ya kutofautiana na FRACTIONS

    Katika mazoezi yafuatayo, tathmini.

    87. \(\dfrac{7}{10}−w\)wakati ⓐ\(w=\dfrac{1}{2}\)\(w=−\dfrac{1}{2}\)

    Jibu

    \(\dfrac{1}{5}\)\(\dfrac{6}{5}\)

    88. \(512−w\)wakati ⓐ\(w=\dfrac{1}{4}\)\(w=−\dfrac{1}{4}\)

    ​​​​​​​​​​​​​​

    89. \(2x^2y^3\)lini\(x=−\dfrac{2}{3}\) na\(y=−\dfrac{1}{2}\)

    Jibu

    \(−\dfrac{1}{9}\)

    90. \(8u^2v^3\)lini\(u=−\dfrac{3}{4}\) na\(v=−\dfrac{1}{2}\)

    ​​​​​​​​​​​​​​

    91. \(\dfrac{a+b}{a−b}\)lini\(a=−3\) na\(b=8\)

    Jibu

    \(−\dfrac{5}{11}\)

    92. \(\dfrac{r−s}{r+s}\)lini\(r=10\) na\(s=−5\)

    Mazoezi ya kuandika

    93. Kwa nini unahitaji denominator ya kawaida ili kuongeza au kuondoa sehemu ndogo? Eleza.

    Jibu

    Majibu yatatofautiana.

    94. Je, unapataaje LCD ya vipande viwili?

    95. Eleza jinsi unavyopata usawa wa sehemu.

    Jibu

    Majibu yatatofautiana.

    96. Eleza jinsi unavyopata usawa wa nambari hasi.

    Self Check

    ⓐ Baada ya kukamilisha mazoezi, tumia orodha hii ili kutathmini ujuzi wako wa malengo ya sehemu hii.

    Jedwali hili lina nguzo 4, safu 5 na mstari wa kichwa. Mstari wa kichwa huandika kila safu ninayoweza, kwa ujasiri, kwa msaada na hapana, siipati. Safu ya kwanza ina kauli zifuatazo: kurahisisha vipande, kuzidisha na kugawanya sehemu ndogo, kuongeza na kuondoa sehemu ndogo, tumia utaratibu wa shughuli ili kurahisisha sehemu ndogo, kutathmini maneno ya kutofautiana na sehemu ndogo. Nguzo zilizobaki ni tupu.

    ⓑ Orodha hii inakuambia nini kuhusu ujuzi wako wa sehemu hii? Ni hatua gani utachukua ili kuboresha?