5.9: Σπονδυλωτά
- Page ID
- 213399
\( \newcommand{\vecs}[1]{\overset { \scriptstyle \rightharpoonup} {\mathbf{#1}} } \) \( \newcommand{\vecd}[1]{\overset{-\!-\!\rightharpoonup}{\vphantom{a}\smash {#1}}} \)\(\newcommand{\id}{\mathrm{id}}\) \( \newcommand{\Span}{\mathrm{span}}\) \( \newcommand{\kernel}{\mathrm{null}\,}\) \( \newcommand{\range}{\mathrm{range}\,}\) \( \newcommand{\RealPart}{\mathrm{Re}}\) \( \newcommand{\ImaginaryPart}{\mathrm{Im}}\) \( \newcommand{\Argument}{\mathrm{Arg}}\) \( \newcommand{\norm}[1]{\| #1 \|}\) \( \newcommand{\inner}[2]{\langle #1, #2 \rangle}\) \( \newcommand{\Span}{\mathrm{span}}\) \(\newcommand{\id}{\mathrm{id}}\) \( \newcommand{\Span}{\mathrm{span}}\) \( \newcommand{\kernel}{\mathrm{null}\,}\) \( \newcommand{\range}{\mathrm{range}\,}\) \( \newcommand{\RealPart}{\mathrm{Re}}\) \( \newcommand{\ImaginaryPart}{\mathrm{Im}}\) \( \newcommand{\Argument}{\mathrm{Arg}}\) \( \newcommand{\norm}[1]{\| #1 \|}\) \( \newcommand{\inner}[2]{\langle #1, #2 \rangle}\) \( \newcommand{\Span}{\mathrm{span}}\)\(\newcommand{\AA}{\unicode[.8,0]{x212B}}\)
Τα σπονδυλωτά είναι από τους πιο αναγνωρίσιμους οργανισμούς του ζωικού βασιλείου. Έχουν εντοπιστεί περισσότερα από 62.000 είδη σπονδυλωτών. Τα σπονδυλωτά είδη που ζουν τώρα αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό μέρος των σπονδυλωτών που υπήρχαν. Τα πιο γνωστά εξαφανισμένα σπονδυλωτά είναι οι δεινόσαυροι, μια μοναδική ομάδα ερπετών, που έφτασαν σε μεγέθη που δεν είχαν παρατηρηθεί πριν ή μετά σε χερσαία ζώα. Ήταν τα κυρίαρχα χερσαία ζώα για 150 εκατομμύρια χρόνια, έως ότου πέθαναν σε μαζική εξαφάνιση κοντά στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου. Αν και δεν είναι γνωστό με βεβαιότητα τι προκάλεσε την εξαφάνισή τους, πολλά είναι γνωστά για την ανατομία των δεινοσαύρων, δεδομένης της διατήρησης των σκελετικών στοιχείων στα απολιθώματα.
- 5.9.1: Εισαγωγή
- Επί του παρόντος, ορισμένα είδη σπονδυλωτών αντιμετωπίζουν εξαφάνιση κυρίως λόγω απώλειας οικοτόπων και ρύπανσης. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης, περισσότερα από 6.000 είδη σπονδυλωτών ταξινομούνται ως απειλούμενα. Τα αμφίβια και τα θηλαστικά είναι οι κατηγορίες με το μεγαλύτερο ποσοστό απειλούμενων ειδών, με 29 τοις εκατό όλων των αμφιβίων και 21 τοις εκατό όλων των θηλαστικών να ταξινομούνται ως απειλούμενα.
- 5.9.2: Χορδάτες
- Τα ζώα στο γένος Chordata μοιράζονται τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά που εμφανίζονται σε κάποιο στάδιο κατά την ανάπτυξή τους: μια νωτιαία χορδή, ένα ραχιαίο κοίλο νευρικό κορδόνι, φαρυγγικές σχισμές και μια μετα-πρωκτική ουρά. Σε ορισμένες ομάδες, μερικά από αυτά υπάρχουν μόνο κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ανάπτυξης. Οι χορδές ονομάζονται για τη notochord, η οποία είναι μια εύκαμπτη δομή σε σχήμα ράβδου που βρίσκεται στο εμβρυϊκό στάδιο όλων των χορδών και στο στάδιο των ενηλίκων ορισμένων χορδών.
- 5.9.3: Ψάρια
- Τα σύγχρονα ψάρια περιλαμβάνουν περίπου 31.000 είδη. Τα ψάρια ήταν τα πρώτα σπονδυλωτά, με τα είδη χωρίς γνάθο να είναι τα πρώτα και τα σαγόνια είδη που εξελίσσονται αργότερα. Είναι ενεργοί τροφοδότες, και όχι άμισχοι, τροφοδότες ανάρτησης. Τα ψάρια χωρίς γνάθο - τα ψαράκια και τα λαμπράκια - έχουν ένα ξεχωριστό κρανίο και πολύπλοκα αισθητήρια όργανα, συμπεριλαμβανομένων των ματιών, ξεχωρίζοντάς τα από τα ασπόνδυλα χορδωτά.
- 5.9.4: Αμφίβια
- Τα αμφίβια είναι τετράποδα σπονδυλωτών. Η αμφίβια περιλαμβάνει βατράχια, σαλαμάνδρες και καικιλιανούς. Ο όρος αμφίβιο μεταφράζεται χαλαρά από τα ελληνικά ως «διπλή ζωή», η οποία είναι μια αναφορά στη μεταμόρφωση που υφίστανται πολλοί βάτραχοι και σαλαμάνδρες και το μείγμα υδάτινων και χερσαίων περιβαλλόντων στον κύκλο ζωής τους. Τα αμφίβια εξελίχθηκαν κατά την περίοδο του Devonian και ήταν τα πρώτα χερσαία τετράποδα.
- 5.9.5: Ερπετά
- Οι αμνιώτες - ερπετά, πουλιά και θηλαστικά - διακρίνονται από τα αμφίβια από το επίγεια προσαρμοσμένο ωάριο τους, το οποίο προστατεύεται από αμνιακές μεμβράνες. Η εξέλιξη των αμνιακών μεμβρανών σήμαινε ότι τα έμβρυα των αμνιωτών εφοδιάστηκαν με το δικό τους υδάτινο περιβάλλον, γεγονός που οδήγησε σε λιγότερη εξάρτηση από το νερό για ανάπτυξη και έτσι επέτρεψε στους αμνιώτες να διακλαδωθούν σε ξηρότερα περιβάλλοντα.
- 5.9.6: Πουλιά
- Το πιο προφανές χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει τα πουλιά από άλλα σύγχρονα σπονδυλωτά είναι η παρουσία φτερών, τα οποία είναι τροποποιημένες κλίμακες. Ενώ τα σπονδυλωτά όπως οι νυχτερίδες πετούν χωρίς φτερά, τα πουλιά βασίζονται σε φτερά και φτερά, μαζί με άλλες τροποποιήσεις της δομής και της φυσιολογίας του σώματος, για πτήση.
- 5.9.7: Θηλαστικά
- Τα θηλαστικά είναι σπονδυλωτά που διαθέτουν τρίχες και μαστικούς αδένες. Αρκετά άλλα χαρακτηριστικά είναι διακριτικά για τα θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων χαρακτηριστικών της γνάθου, του σκελετού, του περιβλήματος και της εσωτερικής ανατομίας. Τα σύγχρονα θηλαστικά ανήκουν σε τρεις κλάδες: μονότρεμα, μαρσιποφόρα και ευθέριοι (ή πλακούντα θηλαστικά).
- 5.9.8: Η Εξέλιξη των Πρωτευόντων
- Τα πρωτεύοντα της κατηγορίας Mammalia περιλαμβάνουν λεμούριους, ταρσιέρες, πιθήκους, πιθήκους και ανθρώπους. Τα πρωτεύοντα πλην του ανθρώπου ζουν κυρίως στις τροπικές ή υποτροπικές περιοχές της Νότιας Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας. Κυμαίνονται σε μέγεθος από τον λεμούριο του ποντικιού στα 30 γραμμάρια (1 ουγγιά) έως τον γορίλα του βουνού στα 200 κιλά (441 λίβρες). Τα χαρακτηριστικά και η εξέλιξη των πρωτευόντων μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα καθώς μας επιτρέπει να κατανοήσουμε την εξέλιξη του δικού μας είδους.
Μικρογραφία: Βάτραχος δέντρων με κόκκινα μάτια (Agalychnis callidryas). (CC BY-SA 3.0; ).